Rusiyalı hərbi ekspert İqor Korotçenko hazırda Ermənistanda baş verən hadisələr, Paşinyanın hakimiyyətdə qalıb-qalmayacağı, eləcə də Rusiyanın postsovet məkanına təsirinin perspektivləri haqda "Pravda.ru” saytının baş redaktoru İnna Novikovaya danışıb.
Azərbaycan oxucuları tərəfindən maraqla qarşılanacağını nəzərə alan Sfera.az həmin müsahibəni təqdim edir.
- Hazırda Ermənistanda nə baş verir, İqor?
- Ermənistanda hakimiyyət uğrunda mübarizənin kəskin mərhələsi müşahidə olunur: Paşinyanın siyasi rəqibləri, eləcə də faktiki olaraq, hərbi çevrilişə çağırış edən Ermənistanın keçmiş prezidenti Robert Köçəryan ağır artilleriya ilə hücuma keçib. Paşinyan ona sadiq generallara güvənir. Ermənistan Baş Qərargahı daxilində tabeliyində xüsusi təyinatlı hərbi hissələr olan Ermənistan hərbi kəşfiyyat idarəsinin rəhbərlnin başçılıq etdiyi bir qrup var. Kritik məqamda məhz xüsusi təyinatlılar həlledici rol oynaya bilər. Bu səbəbdən Paşinyana qarşı çıxan hərbçilərin hərəkətləri daha kəskin forma ala bilməz, bu isə Paşinyanın xeyrinədir. Bundan əlavə, milli təhlükəsizlik xidmətinin bir hissəsi olan təhlükəsizlik xidməti Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Şurası strukturundan çıxarılaraq birbaşa Paşinyana tabe olacaq. Bu yolla o, yaxın ətrafını xəyanətdən sığortalayır.
Bu gün Ermənistan əhalisinin 60-70 faizi Paşinyanın leyhinə, 30-40 faizi isə əleyhinə çıxış edir. Buna görə də kəskin hadisələr baş verməsə, hakimiyyət uğrunda gedən hazırkı mübarizənin qalibi Paşinyan olacaq. Bu arada "İrəvanda baş verən olaylar erməni xalqının daxili işidir” şərhini verən Moskva orada baş verən hadisələri yanlış şərh edir.
- Ermənistanda vəziyyət həqiqətən çox mürəkkəbdir. 30 ildən sonra Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın tərkibinə qayıdıb. Paşinyanın bundan sonrakı proqramı nədir?
- Ermənistanda vəziyyət bütün sahələrdə (siyasətdə, iqtisadiyyatda, sosial aspektdə) o qədər pisdir ki, heç kim 5-6 ay sonra nə olacağını düşünmür. Siyasi elitalar bir-biri ilə güc və pul uğrunda mübarizə aparır. Amma son dərəcə passiv olan Ermənistan xalqının əksər hissəsi tərəflərdən heç birinə dəstək verməyib. Bu, hərbi məğlubiyyətdən sonra Ermənistan cəmiyyətindəki hazırkı vəziyyəti aşağıdakı terminlərlə xarakterizə etmək olar:
* yorğunluq,
* məyusluq,
* əlverişsiz iqtisadi vəziyyətdə ayaqda qalmağa çalışmaq
Rusiya İrəvanda baş verənləri izləyir. Ermənistan KTMT-dəki tərəfdaşımızdır, ikitərəfli münasibətlər çərçivəsində İrəvan qarşısında müttəfiqlik öhdəliklərimiz var. Amma hər kəs anlayır ki, Rusiyanın yaranmış situasiyaya müdaxiləsi öz zərərinə olacaq. Buna görə də daxili erməni siyasi çəkişməsində tərəflərdən birinin qalib gəlməsini sakitcə gözləməliyik. Hələ ki, Paşinyan inanılmaz siyasi dözümlülük nümayiş etdirir.
- Onun "İskəndər” raketləri ilə bağlı həyasız və həqiqətə uyğun olmayan bəyanatı da cəzasız qaldı?
- Paşinyan üzr istəyərək düzgün məlumatlandırılmadığını və Rusiya "İskəndər”inə qarşı bütün iddialarını geri götürdüyünü bildirdi. Moskva onu yüngülcə danlayıb bağışladı, Ermənistanda isə genişmiqyaslı siyasi böhran yarandı. Paşinyan bu bəyanatı ilə bir gün əvvəl böyük materialla çıxış edərək onu bütün günahlarda ittiham edən rəqibi Serj Sarkisyana zərbə vurmaq istəyirdi. Amma Moskvadan yaxşı dərs aldı. Belə ki, ona anlatdılar ki, Rusiyaya ilişmək olmaz. Bu Ermənistandakı istənilən siyasətçiyə baha başa gələr.
- Paşinyanın arxasında kimin durğunu bilirik, bu cür siyasətçilər ən əyani dərslərdən belə çətin nəticə çıxarırlar. Onu maliyyələşdirib öyrədənlər nə etdiklərini yaxşı bilirlər. Qorxuram, o hakimiyyətdə qaldığı müddətdə Rusiya ilə qarşıdurma siyasəti davam edəcək. Düzdür, indiki məqamda itaət edir, amma gələcəkdə necə davranacağı bəlli deyil...
- Amma biz Ermənistanda hərbi çevriliş edə bilmərik, doğrudur? Ermənistanın hərbçiləri bunu edə bilməzlər, Rusiya isə hazırkı vəziyyətdə hadisələrin moderatoru deyil. Amma postsovet məkanında hökmən mövqelərimizi möhkəmləndirməliyik, çünki Rusiya bütün MDB ərazisində sürətlə nüfuzunu itirməkdədir.
Biz Ukraynada, Gürcüstanda çox solğun görünürük, digər ölkələrdə də mövqelərimizi itiririk. Elə təəssürat yaranır ki, ya prosesləri idarə etmirik, ya da idarə edə bilmirik. Amma bu siyasi proseslərin nəticəsi Rusiyanın postsovet məkanındakı real təsir sahəsindən sıxışdırılmasıdır. Özü də bu həm milli təhlükəsizliyimiz üçün sistemli təhlükə yaradır, həm də MDB ilə qarşılıqlı fəaliyyət sahəsinə cavabdeh olan kadrların keyfiyyəti barədə sual doğurur.
Rusiyanın postsovet məkanında nəyəsə təsir göstərməsi üçün lazım olan on milyardlarla rubl hara xərclənir? Postsovet məkanında siyasətimizin keyfiyyəti son dərəcə aşağıdır. İstisnasız olaraq bütün aidiyyati qurumların fəaliyyəti qənaətbəxş deyil. Hər yerdə Rusiya ilə əlaqəli fiqurlar siyasi iflasa uğrayır. Postsovet məkanında Rusiyanın ictimai rəyə təsir qüvvəsi hər il daha da zəifləyir.
Bütün bunlar sərhədlərimizdə Rusiyaya qarşı düşmən rejimlər qurşağının yaradılması ilə sona çatacaq. MDB ölkələrinə xarici hərbi məsləhətçilərin gəlişi davam edəcək, gələcəkdə isə ölkəmizi hədəf alan müasir silahlarla təhciz edilmiş hərbi bazalar yaradılacaq, bu da öz növbəsində ölkəmizin milli təhlükəsizlik keyfiyyətinin kəskin şəkildə zəifləməsi deməkdir.
